Stoi za nami ponad 200 lat tradycji i doświadczenia w nauczaniu medycyny

 

Nauczanie medycyny w Warszawie na poziomie uniwersyteckim sięga początków XIX wieku. W 1809 r. dekret królewski Fryderyka Augusta, wydany w Dreźnie, powołał Wydział Lekarski oraz Radę Ogólna Lekarską, której domeną miała być praca nad „wydoskonaleniem i upowszechnieniem wiadomości lekarskich w Księstwie Warszawskim”. Wkrótce zatwierdzono plan i rozkład nauk oraz wewnętrzną organizację szkoły. Powstały 4-letnie studia lekarskie i 2-letnie kursy chemiczno-farmaceutyczne. Dziekanem został Hiacynt Dziarkowski, a kilka miesięcy później prezesem Wydziału Akademicko-Lekarskiego Stanisław Staszic. Uczono tu po polsku, stworzono polskie podręczniki i polską terminologię medyczną.

 

Kampus Lindleya

 

W 1816 r. car Aleksander I powołał Królewski Uniwersytet Warszawski składający się z pięciu wydziałów. W jego skład weszły dawna Szkoła Lekarska założona w 1809 r. Utworzony Wydział Lekarski mieścił się przy ul. Jezuickiej. Został zamknięty w 1831 r. w ramach represji po upadu powstania listopadowego

Gmach Akademii Medyko-Chirurgicznej - Pałac Staszica

W 1857 roku powstała Cesarsko-Królewska Akademia Medyko-Chirurgiczna, której prezydentem został Fiodor Cycurin. Jej główną siedzibą stał się Pałac Staszica, a najważniejszą bazę kliniczną stanowił Szpital Dzieciątka Jezus. W 1862 r. Akademia została rozwiązana, a na jej podstawie utworzono Szkołę Główną Warszawską, którą przez siedem lat jej istnienia kierował rektor Józef Mianowski. Szkoła Główna miała cztery wydziały, wśród nich Wydział Lekarski, polski język wykładowy i polską profesurę.

Studenci Wydziału Lekarskiego podczas wykładu w sali przy ul. Nowogrodzkiej

W 1869 r. Szkołę przekształcono w Cesarski Uniwersytet Warszawski z wykładowym językiem rosyjskim. Wydział Lekarski, jak i cały Uniwersytet, uległ powoli całkowitej rusyfikacji. W 1905 r., pod hasłem walki o polski uniwersytet, został ogłoszony bojkot rosyjskiej uczelni. Udział Polaków wśród studiujących w Warszawie spadł poniżej 10%, a większość dotychczasowych studentów wyjechała do innych uniwersytetów. Cesarski Uniwersytet przetrwał do 7 lipca 1915 r.

Pierwsze lata działalności Wydziału były bardzo trudne, brakowało samodzielnych pracowników naukowych oraz funduszy na zorganizowanie zakładów i pracowni. Powstały wówczas następujące zakłady teoretyczne:
Anatomii Prawidłowej, Fizjologii, Chemii Fizjologicznej, Histologii i Embriologii, Higieny i Bakteriologii, Patologii Ogólnej i Doświadczalnej, Toksykologii Biologicznej, Chemii Farmaceutycznej, Mikrobiologii i Serologii, Farmakologii Eksperymentalnej, Medycyny Sądowej, Radiologii i Historii Medycyny. Jednak najwięcej trudności stwarzała organizacja bazy klinicznej, którą stanowiły Szpital św. Ducha i Szpital Dzieciątka Jezus. Mieściły się w nich kliniki wewnętrzne i chirurgiczne, ale także Klinika Ginekologiczno-Położnicza, Klinika Neurologiczna, Klinika Okulistyczna, Klinika Otolaryngologii. Klinika Dermatologiczna zlokalizowana była przy ul. Koszykowej, Klinika Psychiatryczna przy ul. Konwiktorskiej, a Klinika Pediatryczna zajmowała budynki przy ul. Marszałkowskiej i Litewskiej.

prof. Franciszek Czubalski (1884‒1965) ‒ fizjolog

W pełni działający Wydział Lekarski zorganizowano w 4 lata. Wielka w tym zasługa wybitnych profesorów, Polaków, którzy przenieśli się do Warszawy z uniwersytetów Rosji, Galicji i Europy Zachodniej.

Grupa studentów tajnego kompletu medycyny przed wejściem do Szpitala Ujazdowskiego

W czasie II wojny światowej, po zamknięciu przez Niemców szkół wyższych, w Warszawie powstało kilka tajnych placówek nauczających medycyny na poziomie uniwersyteckim. Wśród nich, obok Prywatnej Szkoły Zawodowej dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego Jana Zaorskiego, Tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich działało Studium Lekarskie przekształcone w 1943 r. w tajny Wydział Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego z tajną Radą Wydziału Lekarskiego. Studentów uczono zarówno przedmiotów teoretycznych, jak i klinicznych a tajne placówki ze sobą współpracowały.

W 1944 r., gdy na lewym brzegu Wisły trwało jeszcze powstanie, ze względów bezpieczeństwa przeniesiono chorych ze Szpitala Przemienienia Pańskiego na Pradze do dużego budynku szkoły przy ul. Boremlowskiej.
Mimo odmowy lubelskiego Resortu Oświaty Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (PKWN) utworzonego przez władze sowieckie na ziemiach polskich, docent Tadeusz Butkiewicz, ordynator oddziału chirurgicznego Szpitala Przemienienia Pańskiego, został wybrany na stanowisko dziekana i 1 listopada 1944 roku rozpoczęto zajęcia dla studentów roku III, IV i V. Po pewnym czasie PKWN uznał jednak Akademię Boremlowską, bo tak nieformalnie nazywano utworzony wydział lekarski, za „częściowy Wydział Lekarski” i mianował docenta Butkiewicza jego kierownikiem.

Gmach Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej Wydziału Lekarskiego budowany w latach 1921–1929

Latem 1945 r. przeniesiono Wydział Lekarski z ul. Boremlowskiej do odbudowywanych pomieszczeń gmachu medycyny teoretycznej na terenie głównego kampusu uniwersyteckiego przy Krakowskim Przedmieściu.
WL otrzymał także budynek Collegium Anatomicum przy ul. Chałubińskiego. Bazę kliniczną Wydziału stanowiły: Szpital Dzieciątka Jezus oraz Szpital Przemienienia Pańskiego. Z 23 czynnych przedwojennych profesorów WL wojnę przeżyło zaledwie 11. W 1945 r. reaktywowano Akademię Stomatologiczną, która od 1949 r., jako Oddział Stomatologiczny, włączona została do WL.

Gmach Zakładu Chemii Farmaceutycznej przy ul. Oczki

W 1950 r. WL wraz z WF zostały wyłączone z UW i utworzyły Akademię Lekarską, jeszcze w tym samym roku przemianowaną na Akademię Medyczną. Akademia przejęła od UW gmach medycyny teoretycznej na Krakowskim Przedmieściu, gmach Anatomicum przy ul. Chałubińskiego, gmach Medycyny Sądowej przy ul. Oczki, dwa gmachy Wydziału Farmaceutycznego przy ul. Oczki i ul. Przemysłowej. Władze uczelni otrzymały budynek przy ul. Filtrowej, w którym do 2000 r. mieścił się Rektorat.
Bazę kliniczną stanowił Szpital Dzieciątka Jezus oraz szpital dziecięcy zlokalizowany przy ul. Litewskiej.

W 1950 roku, w ramach Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej, utworzono Oddział Pediatryczny będący odpowiedzią na powojenne braki lekarzy, szczególnie pediatrów. Dzięki rozszerzonym zajęciom z pediatrii na IV i V roku, studenci po zakończeniu studiów studenci otrzymywali dyplom specjalizacji I stopnia z pediatrii.
Bazą kliniczną Oddziału Pediatrycznego został szpital przy ul. Działdowskiej będący kontynuatorem tradycji przedwojennego szpitala dla dzieci im. Karola i Marii. Kierownikiem Oddziału został przedwojenny lekarz naczelny tego szpitala – prof. Władysław Szenajch. Oddział Pediatryczny działał do 1970 r.
W 1975 roku otwarto nowo wybudowany Centralny Szpital Kliniczny przy ul. Banacha, który stal się główną bazą kliniczną Wydziału Lekarskiego. Był on na owe czasy najnowocześniejszym szpitalem klinicznym w Polsce.

Dyplomatorium

Utworzenie w roku 1975 nowego wydziału kształcącego studentów medycyny, zwanego odtąd II Wydziałem Lekarskim, spowodowało zmianę nazwy dotychczasowego na I Wydział Lekarski.
W 2008 r. zmieniono nazwę Uczelni, w związku z czym I Wydział stał się I Wydziałem Lekarskim Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Dyplomatorium

W latach 2002-2011 I Wydział Lekarski utworzył nowe kierunki studiów: elektroradiologii, audiofonologii z protetyką słuchu i logopedii ogólnej i klinicznej. Ten ostatni kierunek jest prowadzony wspólnie z Wydziałem Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
W 2012 roku ze struktur I Wydziału Lekarskiego wyodrębniono Oddział Stomatologii tworząc niezależny wydział.
W 2019 roku, z połączenia obydwu wydziałów lekarskich, powstał Wydział Lekarski WUM.

Od początku XX w. Wydział konsekwentnie się rozwija. Kształci na najwyższym poziomie, zapewnia doskonałe warunki do studiowania, stwarza szanse do nieskrępowanej pracy badawcze rozwoju naukowego. Działa w oparciu o najlepsze uniwersyteckie wartości: poszanowanie praw jednostki, dążenie do prawdy, szacunek dla wiedzy, umiejętności i rzetelności. Dążymy do tego, aby w kolejnych dekadach Wydział cieszył się wysoką renomą i prestiżem jednego z najlepszych Wydziałów Lekarskich w kraju.